Excelsior bestaat vandaag 122 jaar! Het verhaal rond de oprichting op 23 juli 1902 is nog altijd deels in nevelen gehuld. Een bijzondere ontmoeting met trouw SV-lid Chris van Ewijk (1922-2011) op weg naar een uitwedstrijd bracht Vincent Wernke jaren geleden, als toenmalig bestuurslid van SV Pro Excelsior, weer een stapje dichterbij.
Soms kom je dichtbij de geschiedenis. Het gebeurde mij in het geval van Excelsior onder meer door samen met Nel Zon het levensverhaal van haar vader, de legendarische voorzitter Henk Zon (1916-1994), op te tekenen.
Minstens zo bijzonder was het om een mailtje te ontvangen van Trudy Bak, dochter van erelid Jan Bak (1890-1944). Hij werd in 1944 tijdens de Tweede Wereldoorlog doodgeschoten. Het was een tot dan toe onbekend verhaal voor Trudy, waarna we op zoek zijn gegaan naar meer details.
Verder terug dan de oprichters kun je niet terug in de geschiedenis van Excelsior. Vandaag precies 122 jaar geleden, op 23 juli 1902, richtte een groepje Kralingse jongens de volksvoetbalclub R.V. & A.V. Excelsior op.
‘Mijn vader was bij de oprichting van de club’, vertelde Chris van Ewijk mij ooit in de bus op weg naar een uitwedstrijd van Excelsior. Die avond moet zeker 15 tot 20 jaar geleden zijn geweest.
Chris van Ewijk was een van de vriendelijkste supporters van Excelsior die ik ooit heb gekend. Altijd goed gemutst zat hij bij thuiswedstrijden op de Albers-tribune. Daarnaast ging hij vrijwel altijd met ‘de harde kern’ met de supportersbus mee naar uitwedstrijden. Tijdens een van die avonden zat ik naast hem en vertelde hij zijn verhaal.
Zijn vader was dus bij de oprichting geweest. Ik moet hem ongelovig hebben aangekeken, want hij vulde meteen aan: ‘Kijk maar op de oudste foto van de club. Daar staat hij op.’
Diezelfde avond laat pakte ik thuis het jubileumboek uit 1927 erbij en zocht de foto uit 1902 op. Verdomd. Daar stond hij, onderste rij in het midden; v. Ewijk. Zoals dat vroeger ging met elftalfoto’s kon je hieraan zien dat zijn vader spits was geweest. De eerste spits uit de geschiedenis van Excelsior zogezegd.
In 1922, toen Excelsior 20 jaar bestond, werd C. van Ewijk in het clubblad genoemd in een verhaal over het jubileum als een van de drie leden van destijds die erbij waren toen Excelsior zijn eerste wedstrijd ooit speelde tegen Neptunus II (uitslag 1-1). Verder was er weinig te vinden, maar ik was overtuigd.
Chris van Ewijk overleed in 2011 en daarna liet ik dit verhaal rusten. Tot ik onlangs weer eens in de oprichting dook en probeerde meer te weten te komen over de jongens die destijds besloten tot de oprichting van Excelsior.
In het stadsarchief vond ik de gezinskaart van Cornelis van Ewijk (brievenbesteller van beroep). Hij was degene die deel uitmaakte van het eerste ploegje van Excelsior. Op 20 juni 1922 werd het zesde kindje geboren uit zijn huwelijk met Johanna Maria Sluijter. Daar stond het: Christiaan van Ewijk.
Onze Chris van Ewijk, die vaak als eerste zijn lidmaatschap van de supportersvereniging kwam verlengen (‘Dan hoef je geen briefje te sturen, scheelt weer een postzegel’). Het was zijn vader die in 1902 bij de oprichting betrokken was en ‘aan wie Excelsior in haar beginperiode zeer veel te danken heeft gehad’, aldus zijn overlijdensbericht uit 1951 in de Excelsior Koerier.
Het is 2024, Excelsior bestaat vandaag 122 jaar, en ik ben nog steeds op zoek naar verhalen over de oprichting en oprichters van Excelsior. Maar de kans dat ik nog eens naast de zoon van een van de oprichters in de bus naar een uitwedstrijd zal zitten, is niet erg groot vrees ik.