Het Rotterdamsch Dagblad (links) en Het Vrije Volk (rechts) via Delpher
Voetbal op 1 januari: het gebeurde inmiddels 58 jaar geleden voor het laatst in Nederland. Zelfs toen was het geen vanzelfsprekendheid. Excelsior speelde zowaar twee keer op Nieuwjaarsdag, in 1959 en 1961. Hoewel het vizier vanaf de strafschopstip beide jaren nog niet op scherp stond, werd er wel twee keer gewonnen.
Donderdag 1 januari 1959: Excelsior – COAL 5-1 (KNVB Beker)
Het bekertoernooi genoot in 1959 weinig populariteit onder het Nederlandse volk. Vanwege de geringe belangstelling werd het toernooi het daaropvolgende seizoen zelfs niet eens georganiseerd. Toch kwamen op de eerste dag van 1959 zo’n duizend supporters naar Woudestein voor de eerste ronde tussen de semiprofs van Excelsior (eerste divisie) en de amateurs van COAL (derde klasse).
De underdog uit Rotterdam-Zuid hield dapper stand en beperkte de ruststand tot 2-0. Ben Damen scoorde twee keer, terwijl Heimen Lagerwaard een strafschop miste. In de tweede helft kwam COAL niet verder dan het strafschopgebied en raakte de ploeg in het laatste halfuur steeds vermoeider. Toch slaagde de derdeklasser erin een eretreffer te maken, tussen twee doelpunten van clubtopscorer aller tijden Piet Slui in. Damen voltooide eerder al zijn hattrick, waarmee de eindstand op 5-1 kwam te staan. Dat Excelsior zich daarmee tekortdeed, bleek wel uit het overwicht op het veld.
In april volgde de tweede ronde, waarin Excelsior na verlenging verloor van bekerhouder Sparta (1-0).
Zondag 1 januari 1961, Excelsior – sc Heerenveen 3-1 (eerste divisie)
Twee jaar later stond Excelsior opnieuw op Nieuwjaarsdag op het veld, ditmaal voor een competitiewedstrijd. De Kralingers liepen twee duels achter in de eerste divisie B en waren na zes wedstrijden zonder zege afgezakt naar de zevende plaats. Tegenstander sc Heerenveen, debutant in het betaalde voetbal, stond nog eens vier plekken lager.
Voor trainer Bob Janse kwam de wedstrijd ongelegen: door een rugblessure moest hij het overlaten aan Jaap van der Leck, die eerder dat seizoen bij DOS (negen jaar later gefuseerd tot FC Utrecht) op non-actief was gesteld. Van der Leck zag een doelpunt van Toon Meerman worden afgekeurd en Piet Slui een door hemzelf versierde strafschop missen. Vervolgens zakte het spel van Excelsior in en kwam sc Heerenveen op voorsprong.
In de rust zal Van der Leck het team flink hebben aangesproken, want Excelsior kwam sterk uit de kleedkamer. Al snel maakte Lou Corpeleyn gelijk. Wat volgde was een regen aan kansen en corners, waaruit Excelsior dankzij twee defensieve fouten van sc Heerenveen uitliep naar 3-1. Eerst liet de doelman de bal uit zijn handen glippen, waarvan Meerman profiteerde en tien minuten voor tijd strafte Slui een terugspeelbal genadeloos af.
Na deze overwinning bleef Excelsior wisselvallig, met slechts één zege in de vijf daaropvolgende wedstrijden. Toch herpakte de ploeg zich en eindigde uiteindelijk op een vierde plaats.
