Het Vrije Volk via Delpher
Telstar-uit neemt een prominente plaats in de geschiedenisboeken van Excelsior in. Neem de officieuze kampioenswedstrijd in 2006 en acht jaar later de grootste competitiezege ooit. Jaren daarvoor, op woensdag 9 juni 1982, werd in Velsen een nog veel belangrijkere prestatie behaald. Een 1-1 gelijkspel zorgde toen niet alleen voor promotie, maar ook voor het voortbestaan als profclub.
Na de degradatie in 1981 ging het roer om. Hans Dorjee bleef trainer, maar werkte met een flink verjongde ploeg en een half elftal aan nieuwelingen. Excelsior speelde desondanks stabiel en ging met een derde plaats als hoogst geklasseerde club de nacompetitie in.
In deze minicompetitie, waarin vier clubs uit de Eerste Divisie speelden, waren de Kralingers heer en meester. Al na vier wedstrijden leek promotie een zekerheid. Er moest alleen nog gewonnen worden van FC VVV, maar op eigen veld volgde een pijnlijke afgang: 0-4. Trainer Dorjee bleef echter optimistisch: “Ach, dan woensdag maar…”, zei hij na afloop.
Gewaarschuwd
Op Sportpark Schoonenberg wachtte drie dagen later namelijk het allesbeslissende duel bij Telstar. Zelfs een gelijkspel in Velsen leek voldoende vanwege het betere doelsaldo ten opzichte van sc Heerenveen, dat tweede stond in de poule. Maar door de ruime zege op Woudestein had ook VVV ineens weer een kans.
Dorjee had zijn ploeg de dag voor de wedstrijd vrijaf gegeven. Hij wist naar eigen zeggen precies waarom het misging tegen VVV, maar wilde daar niet meer op terugkomen. “Maandag was de sfeer voor de training wel een beetje down. Later, toen de jongens eenmaal aan de bal waren geweest, klaarde de boel alweer op”, zei hij in dagblad Het Vrije Volk. “Wij zijn gewaarschuwd voor Telstar.”
Stijf van de zenuwen
Telstar bood echter meer weerstand dan verwacht en Excelsior – stijf van de zenuwen – kreeg al na acht minuten een volgende dreun te verwerken. Een ongelukkig duel tussen een vallende Ad Bijl en Theo van Seggelen leidde al na acht minuten tot een doelpunt van Ben Haverkort. Niet veel later kwam VVV op voorsprong tegen Heerenveen, waardoor de Limburgers virtueel Eredivisionist waren.
Tijdens de rust bracht Dorjee invaller Remco Boere in het veld, in de hoop op een toevalstreffer. Ondanks een stormloop richting het doel van Telstar lukte het onder meer topscorer Piet den Boer, Eddy Ridderhof en Graeme Rutjes niet om te scoren, terwijl doelman René Vermunt voorkwam dat Telstar de beslissende 2-0 maakte. Het bleef dus bloedstollend spannend, zeker toen in Limburg sc Heerenveen gelijkmaakte.
Strafschop
In de 79ste minuut werd Excelsior gered door scheidsrechter Bouke Draaisma. Na een kopbal van Boere oordeelde hij dat Telstar-verdediger Marcel Liesdek hands had gemaakt. Rini Plasmans bezorgde Excelsior vanaf de stip het mooist denkbare afscheidscadeau. Via honderden transistorradio’s bereikte het nieuws van de 1-1 Venlo, waarmee duidelijk werd dat Heerenveens late 2-1 niets meer uitmaakte.
Trainer Dorjee sprak tegenover Het Vrije Volk van een afschuwelijke wedstrijd. “Deze promotie hebben we in de competitie en in de eerste vier wedstrijden van de nacompetitie afgedwongen. Die laatste duels moeten we maar vergeten.” Ook voorzitter Jaap Bontenbal was enorm opgelucht. “In de afgelopen tien jaar zijn we vier keer gepromoveerd, driemaal gedegradeerd en hebben we viermaal aan de nacompetitie deelgenomen. Altijd is er wel wat met Excelsior aan de hand.”
Bestaansrecht
Tijdens het feest op Woudestein besefte Bontenbal pas echt hoe belangrijk de promotie was. “We waren echt tot mislukken gedoemd als wij de promotie niet hadden bereikt. Nu hebben we weer bestaansrecht, hoe wankel de basis ook is. De club is gered door het eredivisieschap. De zon gloort weer aan de horizon”, tekende de Rotterdamse krant Het Parool op.
Excelsior had de spelers al minimumcontracten van 14.000 gulden aangeboden voor het nieuwe seizoen en moest spelers verkopen om oude schulden en achterstallige premies af te lossen. De complete aanvalslinie vertrok: Remco Boere ging naar Roda JC, Piet den Boer naar KV Mechelen en Rini Plasmans naar FC Twente. Hierdoor was de selectie verre van op orde voor het Eredivisie-avontuur. Bontenbal benadrukte de noodzaak van een hernieuwde samenwerking met Feyenoord, volgens hem “de enige kans op overleving”.
De voorzitter had op de vroege morgen in het feestgedruis niet durven dromen van de jaren die volgden. Als promovendus eindigde Excelsior in het linkerrijtje en er volgden vijf jaar in de Eredivisie, nog altijd de langste reeks in de clubhistorie.